ΒΑΣΙΛΗΣ Γ. ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ

                  ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ένας φλογερός Δραμινός δημιουργός

Παρουσίαση: Τηλέμαχος Τσελεπίδης

Στη Δράμα διανύουμε μια περίοδο πνευματικής Άνοιξης, παρόμοια με εκείνη της 10ετίας του 1920-30 όταν στην πόλη μας κυκλοφόρησαν τουλάχιστον 10 περιοδικά και περισσότερες από 32 εφημερίδες! Οι Δραμινοί πνευματικοί δημιουργοί των Καλών Τεχνών δεν έχουν τίποτε να ζηλέψουν από επώνυμους συναδέλφους των μεγάλων αστικών κέντρων. Έχουμε ποιητές, διηγηματογράφους και μυθιστοριογράφους, ερευνητές ιστορικούς και γλύπτες, αγγειοπλάστες και ζωγράφους, αρχιτέκτονες και χαράκτες, αγιογράφους, μουσικούς δημιουργούς και ερμηνευτές τραγουδιστές κι εκλεκτούς ηθοποιούς.

Η δική μας προσφορά από το βήμα του περιοδικού μας είναι να αναδεικνύουμε τους αξιόλογους εκ των καλλιτεχνών για να τους γνωρίσει η μικρή μας κοινωνία και να γίνουν ευρύτερα γνωστοί στη Μακεδονία και τη λοιπή Ελλάδα.

Ένας αθόρυβος πνευματικός εργάτης που παράγει πολύτιμο πνευματικό έργο, είναι ο σημερινός μας φιλοξενούμενος, συγγραφέας και εκπαιδευτικός κ. Βασίλης Χατζηθεοδωρίδης. Ένας άνθρωπος με κοινωνικές ανησυχίες, εθνική ευαισθησία κι ήρεμη ωριμότητα. Τα παρακάτω βιβλία του, που είναι απόσταγμα πολύμοχθης έρευνας κι αντικειμενικής παρατήρησης, έχουν πολλά χρήσιμα στοιχεία να προσθέσουν στις ελλιπείς γνώσεις μας για την σύγχρονη τοπική μας ιστορία.

Το έργο του:

1.       «Η ενσωμάτωση είναι λαοκτονία» Δράμα έκδοση 1982

2.       «Η Δράμα του 20ού αιώνα» Δράμα έκδοση 2001

3.       «Η κατοχή στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη 1941-45» Δράμα έκδοση 2002

4.       «Ασκήσεις ισορροπίας» ποίηση Δράμα έκδοση 2003

5.       «Η χειμαζόμενη Αν. Μακεδονία –Θράκη 1940-44» Δράμα έκδοση 2007

Θα μπορούσα πάρα πολλά θετικά να σας αποκαλύψω μέσα από το δεύτερο, το τρίτο και το πέμπτο βιβλίο του που αποτελούν ιστορική έρευνα των γεγονότων στη Δράμα μετά την απελευθέρωσή μας από την τουρκοκρατία και βουλγαροκρατία. Γεγονότα με τα μελανότερα χρώματα που σημάδεψαν με τον πιο τραγικό τρόπο τη ζωή μας.

Ο τόπος μας καταγράφει την ιστορική του πορεία και παρουσία από αρχαιοτάτων χρόνων χάρη στους ανιδιοτελείς πνευματικούς του ανθρώπους, ιστορικούς κι ερευνητές. Ο νομός μας εμπλουτίζεται με πνευματικά νάματα και ηθικά κεφάλαια, άνθρωποι και οργανώσεις ζωντανεύουν τις παραδόσεις και τα ήθη κι έθιμα κι ένας αέρας πολιτισμού και πνευματικής ανάτασης διαχέεται στην τοπική κοινωνία που σφύζει από ζωτικότητα. Τα βιβλία  γίνονται οπλοστάσιο για τη διαχρονική κι αντικειμενική ιστορική του πορεία αλλά και για να ανθίσει  μια μολυβιά χαμόγελο στα χείλη του Δραμινού πολίτη που ζει αιώνες τώρα χωρίς παρελθόν και μέλλον. Μια νέα εποχή ξανοίγεται για το λαό μας.  Αφού άλλωστε η ιστορία είναι η βάση, το θεμέλιο  και το αλάτι της ζωής.

Διάβασα με πολύ ενδιαφέρον την εκπληκτική δουλειά του Βασίλη Χ. και την προσεκτική έρευνά του γύρω από την πιο αμφισβητούμενη από τους άκαπνους, εθνική αντίσταση της κατοχικής περιόδου 1941-45 στον τόπο μας. Γράφτηκαν βέβαια κι άλλα βιβλία για την επίμαχη αυτή εποχή, όμως κυρίως τα βιβλία ασχολούνται για την γερμανοκρατούμενη Ελλάδα και σχεδόν καθόλου για την περιοχή μας. Και βέβαια πάρα πολλά βιβλία είναι αντιστασιακών αριστεριστών -διεθνιστών, με υπερβολές και παραποιήσεις της ιστορικής αλήθειας.

Η περιοχή μας, η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, που έζησε την χειρότερη κατοχή των Βουλγάρων επιδρομέων κι αποσπάστηκε από την άλλη Ελλάδα. Η Δράμα που θρήνησε χιλιάδες νεκρούς από τον άμαχο πληθυσμό της, καλύπτεται με ένα πέπλο μυστηρίου. Μυστήριο όμως κι άγνοια και για τους έλληνες κάτω του Στρυμόνα. Γιατί οι πατριώτες μας δεν μπορούν να φαντασθούν ότι για το λαό της περιοχής μας πάγωσε κυριολεκτικά κάθε ελληνική δραστηριότητα και ζωή από τις 14 Απριλίου 1941 μέχρι την 31.10.44 που έφυγε κι ο τελευταίος βούλγαρος στρατιώτης από τη γη μας. Γιατί εδώ ήταν τα πράγματα ξεκάθαρα. Πολεμούσαμε τον ένα και μοναδικό κατακτητή μας, τους Βουλγάρους αδίστακτους επιδρομείς.

Όλοι εμείς, επίσης, γνωρίζουμε ότι την επόμενη μέρα που μπήκαν οι Βούλγαροι στον τόπο μας ξεκίνησε η ενωμένη εθνική αντίσταση κατά των αρχών κατοχής.  Ένας αγώνας από αγνούς κι ανιδιοτελείς αγωνιστές πατριώτες, χωρικούς κυρίως, που δεν άφησαν ήσυχους τους κατοχικούς γείτονές μας να εκβουλγαρίσουν την περιοχή στα τέσσερα χρόνια της αιματηρής παραμονής τους εδώ.

Ο Βασίλης Χατζηθεοδωρίδης με το ογκώδες ιστορικό έργο του ρίχνει φως στα γεγονότα της εποχής. Περιγράφει τα γεγονότα που διαδραματίζονται τα οποία και δένονται με τα ιστορικά συμβάντα στη Γερμανοκρατούμενη Ελλάδα όπου πρωταγωνιστούν αντιστασιακές οργανώσεις διαφόρων ιδεολογικών αποχρώσεων με κυρίαρχες το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και το ΕΔΕΣ. Ο αναγνώστης με μια πλήρη βιβλιογραφία και σωρεία εγγράφων και ντοκουμέντων στη διάθεσή του ενημερώνεται για όλη την περίοδο εκείνη κατά τρόπο αντικειμενικό και με βάση την παραπληροφόρηση που είχε και έχει από τα άλογα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ξαφνιάζεται. Και αρχίζει να προβληματίζεται…

Θέλω να συγχαρώ το συγγραφέα για την αρκετά επίπονη δουλειά του και να τον ευχαριστήσω που με την ποιητική του συλλογή μετέφερε και σε μας  απλές ευαισθησίες και προβληματισμούς.  Θα συνιστούσα τους φίλους συμπατριώτες αναγνώστες Δραμινούς να γνωρίσουν τον συγγραφέα  και τον άνθρωπο Βασίλη Χ. μέσα από τα  βιβλία του. Θα αισθανθούν ευχάριστα ανοίγοντας ένα παράθυρο αντικειμενικής ιστορικής ενημέρωσης. Γιατί στις μέρες μας, χρειαζόμαστε τέτοια βιβλία διότι περίσσεψε η παραπληροφόρηση, η πλαστογράφηση της ιστορίας και ο δογματισμός των «προοδευτικών» ψευτοαριστερών με τις δεξιές τσέπες, αλλά και με τους δεξιούς-φιλελεύθερους και σοσιαλιστές κομπογιαννίτες γραμματείς και φαρισαίους.

Αλλά ο συγγραφέας διαβάζεται κι ευχάριστα. Ο λόγος του καίριος και ουσιαστικός, έχει εκφραστική αρμονία κι είναι εύληπτος και ελκυστικός. Ο τρόπος με τον οποίο παρεμβάλλονται τα ιστορικά στοιχεία έχουν μια ευχάριστη αλληλουχία που δεν κουράζει. Η ειλικρίνεια και η ευγένεια, η οξύνοια και η ενάργεια του λόγου του, άλλωστε,  αποκαλύπτουν παράλληλα κι ένα συγγραφέα-δημιουργό καλλιεργημένο, ένα συγγραφέα πληθωρικό με πλούσιες κι επίζηλες αφηγηματικές αρετές.

                                                   ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΔΡΑΜΑ: ΗΔΩΝΙΔΑ ΓΗ» ΦΥΛΛΟ Νο 11 σελ. 12

                                                                       * * * 

                                      Α΄ Σπουδές

1955 τελειώνει το Γυμνάσιο Δράμας (Πρακτικό Τμήμα),

1958 παίρνει πτυχίο από την Παιδαγ.  Ακαδημία Μυτιλήνης,

1975-1977 κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Έρλαγκεν,

1978-1979 κάνει μεταπτυχιακά σεμινάρια στο Παιδαγ. Ινστιτούτο Έρλαγκεν,

1980 παίρνει Μαγκίστερ Άρτιουμ από το Πανεπιστήμιο ΄Ερλαγκεν,

1981 παίρνει πτυχίο Πολιτικής Επιστήμης από την Πάντειο ΑΣΠΕ,

                                    Β΄ Υπηρεσιακή σταδιοδρομία

            Υπηρέτησε:

1962- 1967 ως δάσκαλος σε χωριά του Ν. Δράμας και

                    ως βοηθός Επιθεωρητή στην Α΄Εκπαιδ. Περιφέρεια Δράμας,

1968-1970 ως δάσκαλος σε Ελληνικά Σχολεία της Γερμανίας,

1970-1971 ως δάσκαλος στο Δ. Σχολείο Χωριστής Δράμας,

1971-1972 ως δάσκαλος στο Δ. Σχολείο Αγίου Ιωάννη Ρέντη Πειραιά,

1972-1975 στην Κεντρική Υπηρεσία του ΥΠΕΠΘ,

1975-1980 ως δάσκαλος στα Ελληνικά Σχολεία Νυρεμβέργης,

1980-1982 στο Εκπαιδευτικό Τμήμα της Ελληνικής Πρεσβείας στη Βόννη, με

                  αρμοδιότητα ιδρύσεις, προαγωγές, καταργήσεις ελληνικών σχολείων στη

                  Δυτική Ευρώπη,

1982-1983 ως δάσκαλος στο 9^ο Δ. Σχολείο Θεσσαλονίκης,

1983-1990 ως εντεταλμένος καθηγητής : α)στην Παιδαγ. Ακαδημία Θεσσαλονίκης,

                                                                   β) στη Σχολή Νηπ/γών Θεσσαλονίκης,

                                                                  γ) στο Παιδαγ. Τμήμα Δασκάλων Θες/νίκης,

1987-1990 ως ωρομίσθιος καθηγητής-παιδαγωγός στο Τμήμα Φρεφονηπιοκόμων του

                        Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης,

1989-1992 ως Αναπληρωτής Διευθυντής της Σχολής Επιμόρφωσης Λειτουργών Δημοτικής  Εκπαίδευσης (Σ.Ε.Λ.Δ.Ε.) Θεσσαλονίκης,

1992-1994    α) ως Σχολικός Σύμβουλος στην Ε΄ Εκπαιδευτική Περιφέρεια Θεσ/νίκης,

β) ως Αναπλ. Διευθυντής και Υποδιευθυντής στο 2^ο Περιφερειακό Επιμορφωτικό Κέντρο (Π.Ε.Κ.) Θεσσαλονίκης.

Διδακτικό Έργο 1983-1994

Δίδαξε αυτοτελώς, ως καθηγητής –παιδαγωγός, με σχετικές αποφάσεις του Υ.Π.Ε.Π.Θ.:

Στη Σχολή Νηπιαγωγών, στην Παιδαγωγική Ακαδημία, στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δασκάλων, στη Σ.Ε.Λ.Δ.Ε., στο Τ.Ε.Ι. Βρεφονηπιοκόμων και στο 2^ο Π.Ε.Κ. Θεσσαλονίκης τα μαθήματα:

1.     Παιδαγωγική Ψυχολογία,

2.     Εισαγωγή στη Φιλοσοφία,

3.     Συγκριτική Παιδαγωγική,

4.     Πειραματική Παιδαγωγική με στοιχεία Στατιστικής,

5.     Ψυχολογία Ατομικών Διαφορών,

6.     Αναπτυξιακή Ψυχολογία,

7.     Παιδαγωγική Έρευνα,

8.     Κοινωνική Πρόνοια,

9.     Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή,

10.  Ιστορία της Νεοελληνικής Παιδείας και

11.  Διδακτική Μεθοδολογία (στο πλαίσιο της Διδασκαλίας των Πρακτικών Ασκήσεων).   

                                    Γ΄ Στρατιωτική θητεία

1958-1960 υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία ως Λοχίας Πεζικού.

                                    Δ΄ Ξένες γλώσσες

            α) Αγγλική, σε επίπεδο βασικού κύκλου σπουδών,

            β) Γερμανική, σε επίπεδο ικανότητας πανεπιστημιακών σπουδών,

            γ) Τουρκική,  σε επίπεδο βασικού κύκλου σπουδών.

                                    Ε΄ Επιστημονική –κοινωνική προσφορά   

Διατέλεσε:

1. Ιδρυτικό μέλος της Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδος,

2. ιδρυτικό μέλος του Συλλόγου Πτυχιούχων Παιδαγωγών Ελλάδος,

3. ιδρυτικό μέλος του Συλλόγου Σχολικών Συμβούλων Γενικής Εκπαίδευσης,          

4. Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Δασκάλων Μέσης Φραγκονίας,

5. Πρόεδρος της Εταιρείας Επιστημών Αγωγής Δράμας,

6. μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών,

7. μέλος του Δ. Συμβ. της Νομαρχιακής Επιτροπής Παιδείας Δράμας,

8. μέλος της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών,

9. μέλος του Δ. Συμβ. του Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών,

10. μέλος της συντακτικής επιτροπής εκπαιδευτικών για τη σύνταξη βιβλίου για την εκμάθηση της ποντιακής διαλέκτου.

                                    ΣΤ΄ Δημοσιεύσεις

1.     Ο παιδικός φόβος, στο βιβλίο του Δ. Βλαχιά, «Αγωγή», εκδ. Ι. Καμπανά ,

       Αθήνα 1967,

2.     Παιδαγωγική και πολιτική, περιοδ. «Σχολείο και Ζωή»,τ. 7-9, Αθήνα 1983,

3.     Αίτια και παράγοντες που διαμορφώνουν το Εκπαιδευτικό Σύστημα, περιοδ. « Το Σχολείο και το σπίτι»,τ. 292, Απριλ. 1986,

4.     Γνωριμία με την επιστήμη της Συγκριτικής Παιδαγωγικής, περιοδ. «Σχολείο και Ζωή» τ. 5-6, Απριλ. 1986,

5.     Μόρφωση και επιμόρφωση εκπαιδευτικών, εφημ. «Πρωινός Τύπος» Δράμας, σε 18 συνέχειες το καλοκαίρι του 1990,

6.     Η αξιολόγηση στην Εκπαίδευση, εφημ. Πρωινός Τύπος Δράμας 1998

7.     Πολιτική και Παιδεία, εισήγηση στο 1^ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Εταιρείας Επιστημών Αγωγής Δράμας, στις 21.12.2000,

8.     Μύλοι του Νομού Δράμας, εισήγηση, στη Β΄ Επιστημονική Συνάντηση του Δήμου Δράμας, 18-22 Μαΐου 1984. 

                                                      Ζ΄Βιβλία

1. Η ενσωμάτωση είναι λαοκτονία (μετάφραση από τα γερμανικά), Θες/νίκη

1982,

                                                      

2. Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης, εκδ. Σχολής Νηπιαγωγών Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 1985,

                                            

3. Παιδαγωγικά ΙΙΙ, εκδ. Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης, 1987,

4. Παιδαγωγική έρευνα, εκδ. Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης, 1987,

5. Η Δράμα του 20ού αιώνα, Δράμα 2000,

                                           

6. Η Κατοχή στην Αν. Μακεδονία –Θράκη, εκδ. ΝΕΠΟΤΑ Δράμας 2002,

 

7. Ασκήσεις Ισορροπίας (ποιητική συλλογή), Δράμα 2003,

                                          

8. Η Χειμαζόμενη Αν. Μακεδονία – Θράκη Δράμα 2007,

 

9. Βορεινή Αστροφεγγιά – Η ελληνική παιδεία στην τουρκοκρατούμενη Βουλγαρία του 20ού αιώνα, εκδ.  Μαλλιάρης Παιδεία, Θεσσαλονίκη

2008,                            

                                               

10. Παναγία Ελευθερώτρια Περάσματος Δράμας 2010,

 

11. Οικιστική Οργάνωση του Ν. Δράμας τον 20ό αιώνα, εκδόσεις Αφων

Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2010,

                                           

12. Οι ανυπότακτοι, Δράμα 2010.

  

 Τριακόσια περίπου  άρθρα του με ιστορικό, καλλιτεχνικό και κοινωνικό περιεχόμενο, δημοσιεύτηκαν σε εφημερίδες και περιοδικά της χώρας.

Βραβεύτηκε για το πνευματικό του έργο και τη συμβολή του στην ιστορία και τον πολιτισμό της περιοχής:

- Με το μετάλλιο τιμής της Ακαδημίας Φιορίνο της Ιταλίας,

- με το Α΄ Βραβείο  της Διεθνούς Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, για τη συμβολή του στην Τέχνη και τα Γράμματα,

- με τιμητικές διακρίσεις από το Δήμο Κ. Νευροκοπίου, το Δήμο Δράμας, τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δράμας, την Εταιρεία Επιστημών Αγωγής Δράμας, την Εταιρεία Δραμινών Μελετών, το Σύλλογο Γονέων του 14^ου Δημοτικού Σχολείου Δράμας, το βιβλιοπωλείο «Λυχνάρι», τον τηλεοπτικό σταθμό ΤVΔ  Δράμας και άλλους φορείς και οργανώσεις, για την συμβολή του στην ανάπτυξη του τόπου και για την γενικότερη πνευματική, κοινωνική και πολιτιστική του προσφορά.

                                                            ***

Ειδήσεις » Κόσμος

Βορεινή Αστροφεγγιά
Η Ελληνική παιδεία στη Βουλγαρία του 19ου αιώνα του Βασίλη Χατζηθεοδωρίδη
30.05.2009 Κόσμος

Στουτγκάρδη: Γράφει ο Γιάννης Δελόγλου

Με αυτόν τον ξεχωριστό τίτλο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Μαλλιάρη Παιδεία» το νέο βιβλίο του διακεκριμένου παιδαγωγού, αναλυτή και συγγραφέα δρ. Βασίλη Χατζηθεοδωρίδη, που στο πέρασμά του από την Γερμανία άφησε σημαντικό έργο κάνοντας πλουσιότερη την εκπαίδευση των ελληνοπαίδων. Ο σοφός αυτός δάσκαλος συνεχίζει με το ίδιο πάθος, αγάπη και αρετή την μεγάλη του αποστολή στα γράμματα.

Γόνος ξεριζωμένων Ελλήνων του Πόντου, γεννήθηκε στο Πέρασμα Δράμας και στην κατοχή βρέθηκε για 6 μήνες όμηρος στη γειτονική Βουλγαρία, μαζί με την μητέρα του και τα τρία από τα τέσσερα αδέρφια του και όλα τα γυναικόπαιδα του μικρού συνοριακού χωριού του. Το δημοτικό και το γυμνάσιο τελείωσε στη Δράμα. Σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία Μυτιλήνης, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στο Πανεπιστήμιο Ερλανγκεν Νυρεμβέργης.

Υπηρέτησε ως δάσκαλος σε σχολεία των Ν. Δράμας, Πειραιά, Αθήνας, στην Κεντρική Υπηρεσία του ΥΠΕΠΘ, σε ελληνικά σχολεία της Γερμανίας, στο εκπαιδευτικό τμήμα της Ελληνικής Πρεσβείας στη Βόννη και ως σχολικός σύμβουλος ΠΕ σε σχολεία του Δήμου Θεσσαλονίκης. Δίδαξε ως καθηγητής στη Σχολή Επιμόρφωσης Λειτουργών Δημοτικής Εκπαίδευσης και στο Β Περιφερειακό Επιμορφωτικό Κέντρο Εκπαιδευτικών Θεσσαλονίκης.

Συνέγραψε τα βιβλία «Η ενσωμάτωση είναι λαοκτονία», «Η Δράμα του 20ου αιώνα», «Η κατοχή στην Αν. Μακεδονία - Θράκη 1941 - 1945», «Ασκήσεις ισορροπίας», «Η χειμαζόμενη Ανατολική Μακεδονία - Θράκη μέσα από τον τύπο της εποχής 1940 - 1944» και βρίσκεται στο στάδιο αποπεράτωσης του βιβλίου του «Σαν πολί στην μπόρα».

Είναι μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, της Κινηματογραφικής Λέσχης Δράμας και της Εταιρείας Παιδαγωγικών Επιστημών Κομοτηνής, ισόβιο μέλος και γραμματέας του Ιδρύματος Μακεδονικού Βραβείου, μέλος του Δ.Σ. της ΝΕΠΟΤΑ και της Επιτροπής Παιδείας Ν. Δράμας και τ. Πρόεδρος της Εταιρείας Επιστημών Αγωγής Δράμας.

Για το έργο του ανακηρύχθηκε επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Fiorino και βραβεύτηκε από το ΥΠΕΠΘ, τη Νομαρχία Δράμας, το Δήμο Δράμας, το Δήμο Κ. Νευροκοπίου, το «Δραμινό Κανάλι», την Εταιρεία Επιστημών Αγωγής Δράμας, τη Διεθνή Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, από συλλόγους γονέων και κηδεμόνων και άλλους φορείς.

Ο συγγραφέας Β.Χ. με το νέο του βιβλίο μας πληροφορεί, μεταξύ άλλων, την παρουσία πολλών δασκάλων, ιερομονάχων, ιερέων και επισκόπων στη Βουλγαρία, που ίδρυσαν, επάνδρωσαν και δίδαξαν Ελληνομάθεια μέχρι τα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα. Πόλεις καθαρά ελληνικές, πόλεις όπου συμβίωναν Έλληνες, Τούρκοι, Αρμένιοι και Βούλγαροι, πόλεις με ανθηρή οικονομία και μεγάλη πολιτιστική προσφορά, έγιναν στόχος του εθνικισμού των Βουλγάρων, με συνέπεια πολλές από αυτές να γίνουν στόχος εμπρησμών και αφανισμού του Ελληνισμού.

Όπως αναφέρει ο πολυγραφότατος ερευνητής, λαογράφος και συγγραφέας Β.Χ. από εκεί πέρασε το 1906 ο μετέπειτα Πρωθυπουργός της Ελλάδος Γ. Κονδύλης με το ψευδώνυμο Νικ. Ζάγκας με την ιδιότητα του δασκάλου για να ενισχύσει το πατριωτικό φρόνημα των καταπιεσμένων από τους Βούλγαρους Ελλήνων. Άλλοι επώνυμοι που μπήκαν στο άρμα του πατριωτικού αγώνα ήταν ο πρόκριτος Κιακίδης, ο γιατρός Κύρκος Κύρκου και ο Στ. Γονατάς.

Επισημαίνει την επικίνδυνη για τον ελληνισμό δράση των Εξαρχικών, αλλά και την σταδιακή εισχώρηση των Βουλγάρων στα ελληνικά σχολεία, πολλά από τα οποία σταμάτησαν την λειτουργία τους και άλλα έγιναν Βουλγαρικά. Κάνει αναφορά με μεγάλους εμπόρους της εποχής που ίδρυσαν πνευματικά ιδρύματα και σχολεία, αλλά από τα οποία λειτούργησαν στα σπίτια τους μέχρι να βρεθεί μεγαλύτερος σχολικός χώρος.

Κάνοντας εκτεταμένη αναφορά στις πόλεις της Βουλγαρίας, αναλύει με τέτοιες λεπτομέρειες την τότε, με την παρούσα κατάσταση που μας δίνει ζωντανή εικόνα της λειτουργίας των ελληνικών σχολείων σε όλη την επικράτεια της γειτονικής χώρας. Περιλαμβάνει αναφορές ακόμη και για την σημερινή ελληνομάθεια των εκεί Σαρακατσάνων που είχαν εγκλωβιστεί τότε με το κλείσιμο των συνόρων, αλλά και για το πέρασμα πολλών πολιτικών προσφύγων με το τέλος του εμφυλίου πολέμου το 1949.
Ακούσματα όπως εκκλησιαστικά σχολεία, ελληνικά σχολεία, πνευματικά και πολιτιστικά ιδρύματα, γυμνάσιο αρρένων, διδασκαλείο θηλέων, εμπορική σχολή, παρθεναγωγείο και αρρεναγωγείο, μας φέρνουν στη σκέψη την ελληνικότητά τους. Ακούσματα συλλόγων όπως Φιλοπρόοδος Σύλλογος, Ελληνικός Φιλαρμονικός Σύλλογος, Ελληνική Λέσχη «ο Φοίνιξ», Αγία Ειρήνη, Σωματείου του Λαού «η 'Ενωσις», Ελληνικός Διδασκαλικός Σύλλογος «Πρόοδος», Αδελφότης των Ελληνοπαίδων «Ομόνοια», Γεωπονικό και Φιλανθρωπικό Αδελφάτο «Δήμητρα», Φιλαρμονική Οργάνωση «Ελπίς», Θεατρικός Όμιλος «Καρυάτις Αρτεμις», Εύξεινος Πόντος, Φιλικός Δεσμός Αδελφότης των Ελληνοπαίδων, Σύλλογος Ελληνίδων Κυριών, Αγαθοεργός Αδελφότης «ο Άγιος Παντελεήμων», Σωματείων Κυριών «η Ομόνοια», Ελληνικών Αδελφάτων «Φιλαδέλφεια», Φιλόμουσος Αδελφότης «Άγιος Νικόλαος», Ευαγγελισμός, Εταιρεία Φίλων Ν. Καζαντζάκη, Εταιρεία Νεοελληνιστών Βουλγαρίας «Κωστής Παλαμάς», μας δίνουν καθαρή εικόνα της πνευματικής ζωής των Ελλήνων στη Βουλγαρία.

Γίνονται αναφορές για την αμοιβή των εκπαιδευτικών σε διάφορες περιοχές της Βουλγαρίας με αναφορά ονομάτων, στις μεθόδους διδασκαλίας, αλληλοδιδακτικών και Ερβαρτιανή, στους θεμελιωτές του Νεοβουλγαρικού κράτους και στις ελληνοβουλγαρικές σχέσεις προ και μετά την κατάρρευση του κοινωνικού συστήματος του υπαρκτού σοσιαλισμού.

Αναφέρεται με έμφαση σε ζωτικούς τομείς συνεργασίας και συνύπαρξης σε πνευματικές και πολιτιστικές - μορφωτικές σχέσεις, όπως τα προγράμματα ελληνικών σπουδών που λειτουργούν στο Πανεπιστήμιο Σόφιας «Άγιος Κλήμης Αχρίδας» Μπλαγκόεβγκαρντ «Νεοφίτ Ρίλσκι», Τιρνόβου «Άγιος Μεθόδιος και Κύριλλος».

Στη συνέχεια μας δίνει μια άριστη εικόνα για τον ελληνισμό της Π.Γ.Μ.Δ. αλλά και της Ρουμανίας και αναλύει μέσα από διάφορα πονήματα την καταγωγή των Πομάκων και την παρουσία των Σαρακατσάνων στη Βουλγαρία. Ο ακούραστος συγγραφέας αναφέρει επίσης κανονισμούς και κώδικες Ελληνικών Κοινοτήτων των Μητροπόλεων, των ενοριών, των σχολείων, των συντεχνιών που αποτελούν πρόδρομο του νομοθετικού πλαισίου της σημερινής αυτοδιοίκησης και που είχαν την έγκριση του Πατριαρχείου.
Το πόνημα συμπεριλαμβάνει ακόμα βιογραφικά διαφόρων προσωπικοτήτων της εποχής, ονόματα του ελληνικού πνεύματος, εκπαιδευτικών, φιλελλήνων, επιστολές, διάφορα κείμενα και φωτογραφικό υλικό.

                                  ***

             

ΒΑΣΙΛΗΣ  Γ. ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ

 Κατάγεται από το μικρό, ορεινό χωριό Πέρασμα  Δράμας. Στην κατοχή  πυρπολήθηκε όλο το χωριό του και βρέθηκε για 6 μήνες περίπου όμηρος στη γειτονική Βουλγαρία μαζί με τη μητέρα του και   τα τρία από τα πέντε αδέλφια του και όλα σχεδόν τα γυναικόπαιδα της γενέτειράς του.

Στο σχολείο πρωτοπήγε προσφυγόπουλο ένδεκα ετών, μετά την κατοχή, στην Πετρούσα Δράμας και αποφοίτησε από το Γυμνάσιο της έδρας του νομού.

Σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία Μυτιλήνης, στην Πάντειο Ανωτάτη Σχολή Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών και είναι κάτοχος Magister Artium παιδαγωγικών, φιλοσοφίας και πολιτικής επιστήμης του πανεπιστημίου Έρλαγκεν Νυρεμβέργης.

 Υπηρέτησε σε δημοτικά σχολεία του νομού Δράμας, του Πειραιά, της Αθήνας και σε Ελληνικά Σχολεία της Γερμανίας, όπου δίδαξε και τη γερμανική γλώσσα στα Ελληνικά Σχολεία της Νυρεμβέργης. Υπηρέτησε επίσης στην Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, και  στο Εκπαιδευτικό Τμήμα της Ελληνικής Πρεσβείας στη Βόννη, όπου ασχολήθηκε με την εκπαίδευση του Ελληνόπουλου στις χώρες της Ευρώπης.

Τα τελευταία ένδεκα χρόνια της εκπαιδευτικής του σταδιοδρομίας, δίδαξε ως εντεταλμένος καθηγητής-παιδαγωγός στη Σχολή Νηπιαγωγών Θεσσαλονίκης, στην Παιδαγωγική Ακαδημία Θεσσαλονίκης, στο Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης (Τμήμα Βρεφονηπιοκόμων) και στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δασκάλων Θεσσαλονίκης. Η προσφορά του στην εκπαίδευση συνεχίστηκε από τη θέση του Σχολικού Συμβούλου και του Αναπληρωτή Διευθυντή της Σχολής Επιμόρφωσης Λειτουργών Δημοτικής Εκπαίδευσης (ΣΕΛΔΕ) και του Περιφερειακού Επιμορφωτικού Κέντρου (ΠΕΚ) Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στην πόλη της Θεσσαλονίκης.

Έχουν κυκλοφορήσει τα βιβλία του:

-        «Η Ενσωμάτωση είναι λαοκτονία» (μετάφραση από τα γερμανικά), Θεσσαλονίκη 1982,

-        «Η Δράμα του 20ού αιώνα», Δράμα 2001 ( Α΄ Βραβείο της Διεθνούς Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών),

-        «Η Κατοχή στην Αν. Μακεδονία- Θράκη 1941-1945», έκδοση Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Δράμας 2002 ( Α΄ Έπαινος της ίδιας Εταιρείας),

-         «Ασκήσεις ισορροπίας» (ποιητική συλλογή), Δράμα 2003,

-        «Η χειμαζόμενη Ανατολική Μακεδονία-Θράκη 1941-1944 μέσα από τον Τύπο της εποχής», Δράμα 2007,

-        «Βορεινή αστροφεγγιά- Η Ελληνική Παιδεία στη Βουλγαρία του 19^ου αιώνα», εκδόσεις Μαλλιάρης Παιδεία, Θεσσαλονίκη 2008,

-        Οικιστική Οργάνωση του Ν. Δράμας στον 20ό αιώνα, εκδόσεις Αφων Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2010,

-        Οι ανυπότακτοι, Αγωνιστές της εθελοθυσίας στην Ανατολική Μακεδονία-Θράκη 1941-1944.  

Σε διαδικασία έκδοσης βρίσκεται διήγημα με τίτλο «Σαν τα πουλιά στη μπόρα».

Επιστημονικές εργασίες, ποιήματα  και άρθρα του με παιδαγωγικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και κυρίως ιστορικό περιεχόμενο φιλοξενούνται σε δεκάδες εφημερίδες και περιοδικά. Διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. της  Νομαρχιακής Επιχείρησης Πολιτιστικής Ανάπτυξης και της Επιτροπής Παιδείας Ν. Δράμας. Είναι μέλος της Εταιρείας Παιδαγωγικών Επιστημών Κομοτηνής, της Κινηματογραφικής Λέσχης Δράμας, του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ποντιακών Συλλόγων, πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου της γενέτειράς του, επίτιμος πρόεδρος και ιδρυτής της «Εταιρείας Επιστημών Αγωγής Δράμας», ισόβιο μέλος του Δ.Σ. και γραμματέας του «Ιδρύματος Μακεδονικού Βραβείου» και μέλος της Επιτροπής Ποντιακών μελετών.

Του έχουν απονεμηθεί το μετάλλιο τιμής της Ακαδημίας Φιορίνο της Ιταλίας και το Α΄ Βραβείο  της Διεθνούς Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, για τη συμβολή του στην Τέχνη και τα Γράμματα, καθώς και τιμητικές διακρίσεις από το Δήμο Κ. Νευροκοπίου, το Δήμο Δράμας, τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δράμας, την Εταιρεία Επιστημών Αγωγής Δράμας, την Εταιρεία Δραμινών Μελετών, το Σύλλογο Γονέων του 14^ου Δημοτικού Σχολείου Δράμας, το βιβλιοπωλείο «Λυχνάρι», τον τηλεοπτικό σταθμό ΤVΔ  Δράμας και άλλους φορείς και οργανώσεις, για την συμβολή του στην ανάπτυξη του τόπου και για την γενικότερη πνευματική, κοινωνική και πολιτιστική του προσφορά.

Είναι παντρεμένος με τη Δραμινή Άννα Καράκελε και έχουν παιδιά το Σταύρο, Τοπογράφο Μηχανικό του Πολυτεχνείου Θεσσαλονίκης και την Αναστασία Νηπιαγωγό της Σχολής Νηπιαγωγών Θεσσαλονίκης, προϊσταμένη σε παιδικούς σταθμούς του Δήμου Αθηναίων. Ζει ως συνταξιούχος στη Δράμα από το 1996.

                                           ***

ΠΡΩΙΝΟΣ ΤΥΠΟΣ ΔΡΑΜΑΣ

    Ιδιοκτήτης - Εκδότης: Ιωάννης Στ. Σταυρίδης

Τετάρτη, 21 Σεπτέμβριος 2011 08:54 |

ΤΟ ΤΣΙΓΑΡΟΧΑΡΤΟ

που «τύλιγε σε μια κόλλα χαρτί…»

του Βασίλη Γ. Χατζηθεοδωρίδη Μ.Α.

παιδαγωγού- συγγραφέα

Ο μακρύς δρόμος από τον καπνό ως τον καπνιστή δεν έχει σχέση μόνο με τον «καπνό», το «ντουμάνι», το «βήχα» και την «ασφυξία», αλλά είναι γεμάτος από θρύλους, ιστορίες και περιπέτειες του αθέμιτου και της παρανομίας.

Κατά τη διάρκεια των 500 περίπου χρόνων παρουσίας του καπνού στην Ευρώπη από τους ανθρώπους της αποστολής του Κολόμβου στο Νέο Κόσμο, το καπνόφυλλο, το πούρο, ο ναργιλές και το τσιγάρο διακίνησαν νόμιμο και παράνομο χρήμα που θα μπορούσε να θρέψει με αξιοπρέπεια τους υποσιτισμένους πληθυσμούς της Αφρικής για πάρα πολλές δεκαετίες.

Παρηγόρησε απελπισμένους, ελάφρυνε τις βαριές χειμωνιάτικες νύχτες των πονεμένων, έδωσε την ψευδαίσθηση της απόλαυσης στους ανθρώπους από τα φτωχοκάλυβα ως τα παλάτια. Στη χαρά και στη λύπη, στη θύμηση και τη λησμονιά, στον πόθο και τη λαχτάρα, στο σμίξιμο και το χωρισμό, στην αγάπη και το μίσος, στη δυστυχία και την ευτυχία, ο καπνός έδωσε και πήρε. Έδωσε ψωμί στη φτωχολογιά, κέρδη μικρά και μεγάλα στους εμπόρους και τους βιομήχανους και «πήρε» κάποια χρόνια από τους αμετανόητους καπνιστές.

Εδώ θ’ ασχοληθούμε με μια ελάχιστη πτυχή του μεγάλου και περίπλοκου καπνικού ζητήματος στη χώρα μας και στην περιοχή μας, το τσιγαρόχαρτο, τη λεπτή φορεσιά του τσιγάρου.

Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί πως ο καπνιστής από τα τέλη του 19^ου αιώνα θα γινόταν ο «τροφοδότης λογαριασμός των μονίμως ελλειμματικών προϋπολογισμών» της Ελλάδας.

Μέσα στην οικονομική κρίση της εποχής του Χ. Τρικούπη και συγκεκριμένα το 1883 ο Υπουργός Οικονομικών του Παύλος Καλλιγάς έφερε προς ψήφιση στη Βουλή νόμο που αποπειράθηκε -μεταξύ άλλων -να δώσει τέλος στην επί το πλείστον χύμα διακίνηση του καπνού. Στη θέση του προβλεπόταν ο «συσκευασμένος, ελεγμένος, φορολογημένος» καπνός, για κατανάλωση από καπνιστές. Από τη μια μέρα στην άλλη η τιμή πενταπλασιάστηκε. Από 5 λεπτά της δραχμής τα 10 γραμμάρια έφτασαν στο συσκευασμένο καπνό τα 25 λεπτά. Και το 1895, τότε που «δυστυχώς επτωχεύσαμεν» τα 10 γραμμάρια τσιγαροποιημένου καπνού έφτασαν τη μισή δραχμή. Η κυβέρνηση πήρε μια ανάσα. Τα έσοδα του κράτους που δεν έφταναν το μισό εκατομμύριο τον πρώτο χρόνο, το δεύτερο έφτασαν τα πέντε εκατομμύρια δραχμές και τον τρίτο υπερδιπλασιάστηκαν. Την δημοφιλία του καλοκομμένου τσιγάρου που κάλυψε όλη την επικράτεια, εκμεταλλεύτηκε ο μεγαλύτερος καπνοπώλης της χώρας στην οδό Ερμού, Ανδρέας Γαζής με την ίδρυση κόμματος διαμαρτυρομένων καπνιστών. Τελικά ο νόμος επέβαλε και μονοπώλιο τσιγαρόχαρτου, που απαγόρευε την ελεύθερη, την αφορολόγητη διακίνησή του.

Για μια δεκαετία περίπου οργίασε το λαθρεμπόριο του καπνού. Κρυφές, αδήλωτες καλλιέργειες καπνού απλώθηκαν σε όλη τη χώρα και έφταναν ψιλοκομμένα (χαβανίσια) καπνά στα χέρια των καπνιστών. Και τα καπνοπωλεία σε πόλεις και χωριά μαζί με τον ελάχιστο κομμένο νόμιμο καπνό πουλούσαν τον λαθραίο, που κοβόταν κρυφά και παράνομα στα κοφτήρια (χαβάνια), σε αποθήκες και υπόγεια, ακόμη και των ίδιων των νόμιμων καπνοπωλείων. Κάτι σαν αυτό που γίνεται και σήμερα σε πολύ περιορισμένη όμως μορφή με την κάνναβη.

Τα εκτεταμένα μέτρα του κράτους κατά της επιδημικής λαθραίας παραγωγής και διακίνησης καπνού αποδείχτηκαν ανεπαρκέστατα, ενώ τα διαφυγόντα έσοδά του υπέρογκα.

Την ίδια περίοδο, με αρχή το 1885, νόμιμα διακινείται στο εμπόριο μόνο το χειροποίητο στριφτό τσιγάρο σε χύμα ή συσκευασίες. Στην αρχή η ποιότητα του ψιλοκομμένου καπνού στα νόμιμα καπνοπωλεία είναι αποκλειστική υπόθεση των ειδικών χαρμαντζήδων. Το έργο τους είναι αναγνώριση, επιλογή και ανάμιξη ποικιλιών καπνού με βάση τη μυρωδιά, τη γεύση και το χρώμα για να προσφέρουν στον καπνιστή το ελκυστικότερο προϊόν (το χαρμάνι) και στον πωλητή το μεγαλύτερο κέρδος. Εργάτριες στη σειρά τυλίγουν στο κρατικό τσιγαρόχαρτο τον καπνό και το κολλούν στην μια άκρη με ένα υγρό φτιαγμένο από ριζάλευρο, ζάχαρη και νερό, το κόβουν σε μέγεθος τσιγάρου και το συσκευάζουν σε πακέτα. Τα πρώτα πακέτα είχαν σύμβολα και ονόματα των παρασκευαστών επιχειρηματιών, των καπνοπωλείων ή των καπνοπωλών. Ο Βάρκας με τη βάρκα, ο Βέλλος με το σχετικό τορπιλλικό «Βέλος» δίπλα κ.λ.π., ώσπου εμφανίστηκαν τα πρώτα «μηχανοποίητα» πακέτα «Κόκορας» στο τέλος της πρώτης δεκαετίας του 20ού αιώνα.

Το 1918 δόθηκε θεσμικά τέλος στο χειροποίητο τσιγάρο και τη θέση του κατέλαβε το ακριβό πλέον βιομηχανικό τσιγάρο με σημαντικά αυξημένα κέρδη από τη φορολογία. Μέχρι το τέλος του 1925 κυκλοφορούσαν μαζί το χειροποίητο και το μηχανοποίητο τσιγάρο, όταν με νόμο απαγορεύτηκε η χρήση κομμένου καπνού για τσιγάρο και το επόμενο έτος απαγορεύτηκε και η κυκλοφορία και του χειροποίητου.

Από εδώ αρχίζει και το κυνήγι του διακινητή του λαθραίου τσιγαρόχαρτου που μας αφορά.

Πρωτοεμφανίστηκε μαζικά στις βιτρίνες των βιβλιοπωλείων της Ισπανίας γύρω στα 1750 με τη μορφή μικρών τετραδίων λεπτού χαρτιού, κολλημένων από τη μια επιμήκη πλευρά. Με τον καιρό το υλικό τους (ρύζι, βαμβάκι, κάνναβη, λινάρι) απέκτησε εκτός από τη λεπτότητα, αρώματα και διάφορα ελκυστικά χρώματα.

Από την προτελευταία 10ετία του 19^ου αιώνα δεσμίδες τσιγαρόχαρτου με κομψές λιθογραφίες στα εξώφυλλα από πρόσωπα (θεούς, ημίθεους, βασιλιάδες, ήρωες, πολιτικούς), διάφορες παραστάσεις και σύμβολα καλούσαν τους καπνιστές στη γνωστή μαγεία της διαδικασίας του στριψίματος και στη χώρα μας. Το 1887 ο επιχειρηματίας Ασπιώτης διασκευάζει με ανάθεση του κράτους το χαρτί εισαγωγής σε τσιγαρόχαρτο για το σχετικό ελληνικό εμπόριο.

Η γενική απαγόρευση του χειροποίητου τσιγάρου έπρεπε να εξαιρέσει τους καπνιστές καπνοπαραγωγούς, κυρίως για να τους προστατέψει από το ασύδοτο λαθρεμπόριο του τσιγαρόχαρτου.

Από το 1925 ρυθμίστηκε το ζήτημα με τη γνωστή άδεια του στριφτού από τους καπνοπαραγωγούς, στους οποίους διανέμονταν σχεδόν δωρεάν -κατά περιόδους-τσιγαρόχαρτα χρώματος ροζ, λαχανί, ώχρας ή γαλάζιου. Την άδεια καπνίσματος ήταν υποχρεωμένοι οι κάτοχοι να την έχουν ανά πάσα στιγμή μαζί τους, για να την επιδεικνύουν στα όργανα ελέγχου την ώρα του καπνίσματος, όταν βρίσκονταν σε άλλα χωριά ή πόλεις μόνο της περιοχής τους.

Το λαθρεμπόριο όμως του τσιγαρόχαρτου οργίαζε. Ιδιαίτερα μετά τον τελευταίο Πόλεμο, οι οικονομικές δυνατότητες για αγορά έτοιμου τσιγάρου περιορίστηκαν πάρα πολύ και η κατανάλωση πολλαπλασιάστηκε για λόγους ευνόητους. Στην αρχή χορηγήθηκαν δωρεάν τσιγάρα συγκεκριμένου αριθμού σε ειδικές κατηγορίες αδύναμων οικονομικά καπνιστών, συσκευασμένα σε κούτες, όπως των 88 τσιγάρων.

Κάποιες σκηνές από το κυνήγι της λαθραίων διακινητών τσιγαρόχαρτου περιέσωσε ο τοπικός Τύπος του 1950:

«6.7.1950 Στο δρόμο Δράμας –Καβάλας, στις Κρηνίδες, ο Αθανάσιος Παπαδόπουλος του Στεργίου 31 ετών από την Αλεξανδρούπολη, κάτοικος Αθηνών, ηλεκτρολόγος, συνελήφθη σε λεωφορείο με βαλίτσα 8010 λαθραίων φυλλαδίων σιγαροχάρτου των 100 φύλλων τουρκικής προέλευσης τύπου ΜΠΑΦΡΑ.

7.7.1950, Κατείχαν λαθραία τσιγαρόχαρτα. Συνελήφθησαν στο Νικηφόρο ο Α. Χαραλαμπίδης και Α.Φωτιάδης . Ο Χρ. Μπαχάρης διέφυγε. Στο σπίτι του βρέθηκαν 360 φυλλάδια τσιγαρόχαρτο.

9.7.1950 Το λαθραίο σιγαρόχαρτο. Απαγορεύεται το κάπνισμα στους καπνοπαραγωγούς. Μέχρι τώρα κάπνιζαν με χαρτί εφημερίδας. Ειδικό σιγαρόχαρτο «ροδίνου χρώματος» καθιερώνεται. Γιατί αργούν να το προμηθεύσουν στους αγρότες;

26.7.1950. Λαθραία σιγαρόχαρτα. Κατεδικάστησαν: 1) σε φυλάκιση 1,5 ετών ο Ν. Διονυσίου και πρόστιμο 500.000 δραχμών με 6μηνη εκτόπιση, 2) Σάββας Καλαϊτζίδης, φυλάκιση ενός έτους και πρόστιμο 500.000 δραχμών, 3) Χ. Συναΐδης, σε φυλάκιση 4 μηνών και πρόστιμο. (Εφημ. «Θάρρος» Δράμας).

Οι καθημερινές διώξεις των λαθρεμπόρων τσιγαρόχαρτου συνεχίστηκαν ουσιαστικά μέχρι την είσοδο στην ΕΟΚ, και ειδικότερα μέχρι την πρώτη.1.1986 με τη συμφωνία της Ρώμης (άρθ. 40).

Αυτό είναι το αραχνοΐφαντο χαρτί που κυριολεκτικά κατόρθωνε να «τυλίγει σε μια κόλλα χαρτί» χιλιάδες ανθρώπους για 100 χρόνια περίπου.

Πηγές:

- http://www.viokliron.gr/documents/1o_TEE_Neapolis_Kapnapothikes.doc31.8.11)

- Ημερήσια Εφημερίδα «Θάρρος» Δράμας.

                                                          *   *   *

                                        

                            

ΕΓΡΑΨΑΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ